انتقاد کوشکی به رسوایی؛
رسوایی به روحانیت توهین کرده است/فیلمفارسی از این کار شریفتر است
کوشکی در بخشی از اظهارنظرش درباره رسوایی، گفته است نمیدانم جواب امام زمان (عج) را چگونه میخواهند بدهند.
به گزارش مجله سینمایی مشرق؛ محمد صادق کوشکی در جدیدترین اظهارنظرش نسبت به فیلم «رسوایی» انتقادات تندتری را مطرح کرده است. متنی که در ذیل از دیدهگان شما میگذرد مهمترین بخشهای این مصاحبه میباشد:
این استاد دانشگاه و کارشناس فرهنگی در پاسخ به اینکه چه تعداد فیلمهای جشنوارهی فجر سال 91 را دیده است؟ گفت: فکر میکنم ۱۲ یا ۱۳ فیلم را دیده باشم گفت:
*یکی از امتیازهای جشنواره امسال تعداد قابل توجه فیلمهایی بود که شرافتمندانه به موضوعات حتی ملتهب پرداخته بودند البته دربارۀ کیفیت برخی از آنها، آرای متفاوتی طرح میشود. نکتۀ دیگر جشنوارۀ امسال حضور پررنگ چهرههای جدید بود. چهرههایی که نان داشتههای خود را میخوردند و متکی به گذشته و سوابق نبودند و داشتههایشان را عرضه کرده بودند و همین نکته ما را به آیندۀ سینمای ایران امیدوار کرد. نشانههای تولد سینماگران قابلی را در این جشنواره دیدیم.
*فیلم کاملا مطلوب خودم را در جشنواره ندیدم اما اگر بخواهم به جهت داشتن ارزشهایی انتخاب کنم، فیلم «تنهای تنهای تنها» بالاترین نمره را میگیرد، بعد از آن فیلمهای «سر به مهر»، «خاک و مرجان»، «برلین منهای ۷» و ….
*در مجموع فضای فیلمهای امسال جشنواره را شریفتر میداند. من حتی بعضی از کارها را نپسندیدم اما فیلم شریفی بود مانند «دربند» پرویز شهبازی، یعنی این فیلم مطلوب من نوعی نبود اما اگر با استانداردهای انسانی و نظام جمهوری اسلامی و اخلاقی آن را بسنجیم، فیلم شریفی محسوب میشود و میتوان به آن احترام گذاشت.
*این کارشناس فرهنگی دربارهی اینکه انتقاداتش به برخی فیلمهای دربارهی نقض قانون بوده است، گفت: قانون به مفهوم کلان. در یکی از این فیلمها دختری میرفت پیش مرد غریبهای با هم مشروبخواری میکردند و دختر باردار میشد و سایر ماجراها. باور کنید بسیاری از خانوادههای ایرانی نمیتوانند داستان این فیلم را برای فرزندانشان تعریف کنند و این یعنی مغایرت با عفت عمومی. کما اینکه فرض بکنیم، فیلمی علمی دربارهی تشکیل نطفه انسان ساخته شود، دیدن چنین فیلمی برای دانشجوهای پزشکی لازم است اما این فیلم را در سینماها که نمایش نمیدهند. نکته این است که خانواده محور جامعه است، باید بدون بههم خوردن خطوط قرمز و با خیال راحت فیلم را ببیند. از فیلمهای جشنواره فجر امسال مثال میزنم، موضوع حداقل سه تا از فیلمهایی که من دیدم تجاوز و تعرض بود، «هیس دخترها فریاد نمیزنند»، «خاک و مرجان» و «برلین منهای ۷». اما ما در هیچ کدام ازاین فیلمها وقاحت و زیرپا گذاشتن اخلاق و عفت ندیدیم، به همین خاطر یک ایرانی معمولی با خیال راحت این فیلمها میبیند و میتواند به سوالهای فرزندانش هم پاسخ بدهد. در این فیلمها اتفاقا با حجب و حیای هنرمندانۀ ایرانی به موضوع نگاه شده است.
*فیلم «دربند» یک نقیصه اجتماعی را نقد میکند، آیا این فیلم خنثی است؟ اگر فیلمی اخلاق جامعه را به چالش بکشد، خنثی نیست؟ در این صورت باید تعریف دوستان را عوض کنیم، چون ملاک ما قانون است نه مدیران فعلی سینمایی.
*من میگویم فیلمهای خنثی را یا خودشان ساختهاند یا یک جورهایی از آن حمایت کردهاند. در حالی که فیلمی درباره شهید علمالهدی ساخته شده فیلم ضعیفی است اما به هرحال دربارۀ یک شهید و خنثی نیست. یا حتی فیلمی که دربارۀ بهنام محمدی بود که اصلا در شان او نیست اما فیلم خنثی نیست. اگر یک فیلمی به زمین و زمان اهانت کند، آن وقت خنثی نیست؟
*کوشکی دربارهی اینکه اعتقادی به خنثی بودن فیلمهای جشنواره ندارد؟ گفت: گفتم به نسبت از سال گذشته بهتر بود و جوانهایی آمدند که بضاعتشان را عرضه کردند و نان نامشان را نخوردند و نمیدانم این چه بدی دارد آیا میتوانیم بگوییم یک نسل جوانی به سینمای ایران تزریق شده که بد هستند. ما نمیتوانیم خیلی کلی بگوییم خنثی، باید مصداقهای آن را هم عنوان کنیم.
او در پاسخ به اینکه آیا از زاویۀ دیگر فیلمهای بهزعم شما شرافتمند، نتیجه اعتراضهایی بوده که در سال ۹۱ مطرح شد که او پاسخ داد: من از بعضی آقایان فیلمساز جسته گریخته شنیدهام و واقعا فقط شنیدهام که عنوان شده از ترس اعتراضهای مردمی و … بعضی آثار را که شاید مسالهدار بودهاند، در جشنواره نمایش ندادهایم و جشنواره را پاستوریزه برگزار کردهایم. اگر این گونه باشد، خوب است. یعنی اعتراض باعث شده که نسبت به قوانین مملکت احترام گذاشته شود که خوب است.
*کوشکی در بخش دیگری از این گفتوگو دربارهی «رسوایی» و اظهارنظرش مبنی براینکه، گفته است، نمیدانم جواب امام زمان (عج) را چگونه میخواهند بدهند، توضیح داد: کارگردان و نویسنده این فیلم ادعای تدین میکند، من گفتم شما چون متدین هستی باید بدانی، در باور ما این است که کارهایمان هر روز به امام زمان(عج) عرضه میشود، شما رویت میشوید این کارت را امام زمان(عج) ببیند. اگر یک کارگردان لاییک چنین فیلمی را میساخت، چنین حرفی نمیزدم، کما اینکه تا بهحال در مورد هیچ کارگردانی چنین نگفتهام.
*متاسفانه «رسوایی»، یکی از زنندهترین فیلمهای بعد از انقلاب است. ما در فیلم «زیرنورماه» هم تقابل یک زن بزهکار و یک روحانی را میبینیم، در این فیلم اما هیچ احساس منفی، شهوانی و جنسی برانگیخته نمیشود، چون کارگردان میداند چه را رعایت میکند و خطوط قرمز برایش محترم است. او میداند یک روحانی چگونه میخواهد از یک زن بدکاره حمایت و دستگیری کند و نمایش کاملا انسانی و درست و شریف از وظیفه یک روحانی را میبینیم. سوال این است که اگر در فیلم «رسوایی» قصه این بود که یک روحانی میخواهد به یک زن بدکاره پناه بدهد و او را هدایت کند،آیا باید این گونه میگفتیم؟ صحنههای بسیار زننده این فیلم، توهین آشکار به مردم جنوب شهر است، آیا این مردم همگی چشم چران هستند و زنهای جنوب شهر هم همگی حسود؟ وقتی که زن بدنام به محله میآید یک نفر نیست که به او نگاه نکند، به جز مرد لحاف دوز و بعد هم که آن روحانی.انگار همه در این محله فاسد و چشم چران هستند، آیا واقعیت جامعۀ ما این است؟ به جز این، اهل مسجد آدمهای ضعیفی نمایش داده میشوند که با یک بلوتوس، همگی مسجد را خالی میکنند و گول یک بازاری سالوس و ریاکار را میخورند و همگی بدون توجه به اینکه مملکت قانون دارد، خودشان زن را سنگسار میکنند و بعد هم با صحبتهای همان زن بدنام، هدایت میشوند و دوباره پشت سر روحانی قرار میگیرند.
*در این فیلم به روحانیت اهانت شده است، آیا یک روحانی نمیداند، نباید با زن نامحرم در یک محیط دربسته باشد؟ این فعل حرام است، این روحانی عارف مسلک در خانهای که کسی به آن راه ندارد، با این زن جوان تنها میماند. براساس فتوای امام (ره) و مقام معظم رهبری تخلف از قانون جمهوری اسلامی حرام است. پلیس دنبال متهم است و روحانی مربی اخلاق قانون را زیرپا میگذارد.
*او با اشاره مستقیم به فیلم «رسوایی» ادامه داد: در قانون اگر ما متهم را مخفی کنیم و او را به پلیس نشان ندهیم، جرم است و این روحانی استاد اخلاق، تخلف میکند. آیا برای نشان دادن خوبی یک روحانی باید او را در تقابل با پلیس نشان بدهیم. آن هم پلیسی که وظیفه شناس و فهیم است. این فیلم از فیلمفارسی هم پایینتر است، چون فیلمفارسی برخلاف «رسوایی»، ادعای دیانت ندارد. به طلبههای هم در این فیلم اهانت شده است. طلبههایی که این روحانی مدتهاست، استاد اخلاقشان است، به مجرد دیدن یک بلوتوس، استاد را رها میکنند و همه دنبال کار خودشان میروند، یعنی تا این حد طلبهها دهنبین هستند.
*همۀ صحنههای این فیلم نامناسب نیستند. بخش زیادی از این فیلم صحنههای اضافی است که اگر کوتاه شود به داستان فیلم لطمهای نمیزند، اما فروش و جاذبههای جنسی آن را کم میکند. اگر چنین شود، شاید قابل اکران باشد اما به اشکالات اساسی فیلم و توهینهایی که در آن شده باید جواب داده شود. اینکه به چه حقی به قشرهای مختلف جامعه توهین کرده و این گونه نسبت ناروا زده است.
*وی دوباره تاکید کرد: فیلمفارسی از این کار شریفتر است چون ادعای دیانت ندارد، اما این کار با ادعای دیانت بدیهیات را زیر سوال میبرد. در این فیلم از بدگمانی صحبت میشود اما به همه تهمت میزنند.
*فیلم «استرداد» دارای اشکالات جدی است که نه فقط بنده بلکه دکتر یعقوب توکلی هم که مورخ هستند، در جلسهای تایید کردند که فیلم گزارههای درست تاریخی را به مردم منتقل نمیکند. اساسا ماجرای استرداد غلط تعریف میشود. این طلاها خسارت به مردم ایران نیستند، اشغالگران شوروی، آمریکایی و انگلیسی، در برابر ما موضع ضعف نداشتند، اشغالگر بودند. آنها امکانات و آذوقه ملت ایران را بردند و آنها را دچار قحطی کردند و باید پول آن را میدادند که در آخر هم این یازده تن طلاها را ندادند و ماجرا تمام شد. اصلا در این نکته که روسیه طلاها را به ما داده، تردید تاریخی وجود دارد.
منبع: ایسنا