چند ماه پیش، زمانی که هنوز ریاست جدید صداوسیما تعیین نشده بود، در میان گزینههای غیر رسمی برای تصدی مسئولیت پنج سالهی مدیریت سازمان، نامهایی به چشم میخورد که بسیاری از آنها همان گزینههایی بودند که در زمان گمانهزنیهای ده سال قبل نیز، از رقبای ضرغامی به شمار میرفتند. یعنی از ده سال پیش تا همین امسال، گزینههای ریاست سازمان صداوسیما چندان تغییر نکرده بودند. همان مدیران فرهنگی همیشگی که سالهاست بر مصدر کارند.
البته این حدس و گمانها، چیزی بیش از یک خبر غیر موثق رسانهای نبود و شاید با حقیقت گزینههای موجود برای ریاست صداوسیما فاصله داشت، اما حتی همین اخبار غیرموثق هم حکایت از یک گزارهی تلخ داشت. گزارهای که نشان میداد ده سال است که در رسانههای تخصصی حوزهی سینما و تلویزیون، نامهای موجود برای تصدی ریاست رسانهی ملی ثابت ماندهاند و گزینهی جدی جدیدی به این لیست اضافه نشده است و این حقیقت، پرده از یک حلقهی بستهی مدیریت فرهنگی برمیداشت که طی ده سال، کمتر اجازهی مطرح شدن به اسامی جدید را داده بود.
به گزارش رجانیوز، حالا این دورهی ده ساله تمام شده است و البته مدیری خارج از آن حلقه بسته و با امید ایجاد تحول در رسانه عریض و طویل ملی، منصوب شده و مدیران جدید رسانهی ملی کار خود را نیز آغاز نمودهاند. تا جایی که امروز بالاخره اسامی مدیران تازه منصوب شدهی مهمترین شبکههای سیما نیز به ترتیب زیر اعلام شد:
دکتر «رضا پورحسین» به سمت قائم مقام معاون سیما، «محمد احسانی» که پیش از این مسئولیت معاونت نظارت و ارزشیابی سازمان سینمایی را بر عهده داشت به عنوان مدیر شبکه یک، «محمدرضا جعفری جلوه» –مدیرعامل بنیاد سینمایی فارابی- به سمت مدیر شبکه دو، «غلامرضا میرحسینی» که پیش از این قائم مقام مدیر شبکه سه سیما بوده، به سمت مدیر شبکه سه، دکتر «حسین ساری» –رئیس سابق شبکهی پویا- به سمت مدیر شبکهی آموزش، «امیر تاجیک» –مدیر تولید شبکهی پرس تی وی- به سمت مدیر شبکه مستند و «علی بخشیزاده» –مدیر سابق شبکهی دو- به سمت مدیر شبکه پویا انتخاب شدند. «تقی رستموندی» هم در سمت خود به عنوان مدیر شبکهی چهار سیما ابقا شد.
اما با نگاهی به اسامی این مدیران تازه، تا حدودی همان کمبود همیشگی خود را به نمایان میکند، بسیاری از مدیران از گزینههای همیشگی و همان حلقهی بسته انتخاب شدهاند و باقی افراد، با تغییر سمت، نه منصوب که در حقیقت از شبکهای به شبکهی دیگر جابجا شدهاند.
البته این حلقهی بسته، نه فقط در سیما که سالهاست در سینما هم گریبانگیر مدیریت فرهنگی کشور شده است. مدیران بازنشستهی سیما به سینما میروند و با تغییر مدیران دوباره به سیما بازمیگردند. فرقی هم نمیکند مدیران دولت نهم و دهم باشند یا مدیران دولت یازدهم. چنانچه با تغییر «شمقدری» و آمدن «ایوبی»، اکثر مدیران سابق سینما (میرزاخانی، عباسیان، عرفانمنش و …) به سیما بازگشتند و چهرههای تلویزیونی همچون «احسانی»، «جعفری جلوه»، «داروغهزاده» و … به سینما نقل مکان کردند. عجیبتر آنکه آن دسته از مدیران فعلی سیما که در تغییرات مدیریتی امروز سیما، سهمی نداشتهاند، (از جمله مهدی فرجی مدیر سابق شبکهی یک) ساعتی بعد از اعلام برکناریشان، به عنوان گزینههای حضور در سازمان سینمایی مطرح شدهاند تا این تسلسل این حلقهی بسته خدایی ناکرده حتی در حد یک ساعت هم قطع نشود!
مدیران قدیمی سینما هم که از دههی شصت حضور دارند، همچنان مردان در ویترین و یا پشت پردهی مدیریت سینمای کشور هستند و البته در این میان، آغوش دیگر سازمانهای فرهنگی هنری کشور، همیشه رو به این مدیران باز باز است. به عبارت بهتر، بر اساس قانون بقای مدیر فرهنگی، کسی از حلقهی بستهی مدیریت فرهنگی بیرون نمیرود و فقط از منصبی به منصب دیگر، تغییر مسئولیت میدهد؛ انگار که قحطالرجال مدیریتی حاکم شده باشد.
جالب این است که تمام مدیران فرهنگی با گرفتن مسئولیت تازه، به شرایط نامناسب دورهی قبلی اذعان میکنند و از وضعیت نامطلوب فرهنگ، گلایه دارند. اما به محض روی کار آمدن، از مدیرانی استفاده میکنند که دورهی نامطلوب قبلی و وضعیت نامناسب فرهنگ که مقام معظم رهبری هم سالهاست بر آن تأکید دارند، محصول مدیریت همانهاست.
البته شاید هنوز برای حکم صادر کردن زود باشد. شاید مدیران فعلی رسانهی ملی درصددند تا سالهای نخست را با استخوان خردکردهها سر کنند و تا در سالهای آتی، نوبت به چهرههای جدید و جوان برسد. به هر حال مدیران جدید، پنج سال و شاید هم ده سال وقت دارند تا نظریهی حلقهی بستهی مدیریت فرهنگی را ابطال کنند. اگر این توجیه که فعلاً گزینهی بهتری از اسامی موجود یافت نشده، امروز قابل پذیرش باشد، یقیناً در سالهای بعدی، حتماً این مدیران وقت برای تربیت چهرههای تازهنفس هم خواهند داشت. باید صبر کرد و منتظر ماند.