تقلید از نظام آموزشی دانشگاه بزرگترین خطر برای حوزه علمیه است

وی با یادی از پیشکسوتان اخلاق و معنویت حوزه علمیه تهران در روزگار معاصر مانند حضرات آیات مجتبی تهرانی، مجتهدی، حق‌شناس، خوشبخت گفت: اکنون حوزه تهران با زعامت آیت‌الله مهدوی کنی و رهنمودهای رهبر معظم انقلاب و مراجع تقلید به کار خود ادامه می‌دهد. حوزه بعد از پیروزی انقلاب به صورت جهشی متحول شده و ارتقای 30 سال اخیر حوزه با رشد بیش از یک قرنی سده‌های قبل برابری می‌کند.

حجت‌الاسلام رشاد در ادامه با نگاهی آسیب‌شناسانه به بررسی برخی از کاستی‌ها در دوره کنونی اشاره کرد و گفت: حوزه همواره از یک نظام آموزشی، معرفتی، اخلاقی و معیشتی مستحکمی برخوردار بوده که افزون بر هزار سال جریان داشته است. وی بزرگانی را تربیت کرده و منشاء تاثیرات بزرگی بر تشیع اسلام و حتی بشریت بوده است.

وی تصریح کرد: احساس می‌شود که ما به تدریج از مبداء و هویت خود جدا می‌شویم و حوزه از آن نظام مستحکم بریده و به سمت نظام‌های دیگر متمایل می‌شود ما هنوز نظام آموزشی حوزه را تدوین نکرده‌ایم و از همین روز طی دهه‌های اخیر به سمت تقلید از دانشگاه پیش رفته‌ایم و این تقلید بزرگترین خطری است که حوزه را تهدید می‌کند. نظام آموزشی حوزه نظام پرورش‌مآل، اخلاق‌محور و معنویت بنیاد است و نسبتی با سیستم دانشگاه که مبتنی کاغذ و ورق و اداره و دفتر و دستک است ندارد.

رئیس شورای عالی حوزه‌های علمیه استان تهران افزود: نظام دانشگاهی نظام حافظه‌محور است و پرورش‌مآل نیست و در آن سیستم آموزشی علم جزء ذات و موجب استکمال نفس طلبه نمی‌شود و در درون آدمی خانه و لانه نمی‌کند. امروز برخی آموزش نواری برخی دروس را به طلبه توصیه می‌کنند که این موضوع با سرنوشت طلبه بازی می‌کند و به او ضرر می‌زند و مانع از آن می‌شود که با نفس استاد طلبه به مدارج بالای علمی و عملی برسد.

حجت‌الاسلام رشاد با بیان اینکه متاسفانه سنت‌های اصیل حوزه در حال فراموشی است، تصریح کرد: حلقات مباحثه پیش مطالعه و پس‌مطالعه، حواشی و تعقلیات، تدریس بعد از تدرس و بسیاری از سنت‌های حوزوی در حال متروک و منسوخ شدن است و کار به جایی رسیده که متاسفانه یک مدرسه علمیه را با دبیرستان مقایسه می‌کنند.

وی تخلق به اخلاق را از دیگر ضروریات طلاب حوزه علمیه برشمرد و گفت: در مدارس ما چنان که باید اخلاق رایج نیست و طلاب آموزش و پرورش پیدا نمی‌کنند و حوزه علمیه نیازمند نهضتی بزرگ و وسیع در حوزه اخلاق است.

رئیس شورای عالی حوزه‌های علمیه استان تهران تصریح کرد: نکته دیگر کاهش تنوع علمی در حوزه است. در گذشته گاهی 60 رشته علمی در حوزه‌های علمیه تدریس می‌شده و این در حالی است که در عصر پیشرفت و علم و وسیع شدن نیازهای جامعه در جهان امروز و نیاز به تخصص‌های بیشتر، در حوزه‌های ما به تدریس چند علم انگشت‌شمار اکتفا شده است.  طلبه‌های ما امروز نیاز دارند تا با مهارت‌های مختلف علمی و آموزشی مانند خطابه، تقرظ و آشنایی با علوم مختلف مرتبط با قرآن، سنت و رجال، بصیرت زمانه پیدا کنند و تفکرات معارض را بشناسند. امروز در عرصه فکر و فرهنگ یک جهان دشمن در یک سو و شیعه در یک سو است و امروز شیعه جهانی شده و در هیچ مقطعی این اندازه وجهه جهانی نداشته است. امروز مکتب اهل‌بیت در برابر تمام تفکرات انحرافی قد راست کرده و از همین رو ما امروز نیازمند جهانی‌اندیشی هستیم.

حجت‌الاسلام رشاد در بخش دیگری از سخنان خود به کثرت بیش از حد تعطیلات حوزه‌های علمیه در ایام سال اشاره کرد و گفت: چرا حوزه ما حدود 3 ماه تابستان 20 روز در ایام نوروز و در برخی مواقع در ماه رمضان و محرم تعطیل است من در همین‌جا از بزرگان حوزه تقاضا می‌کنم که تعطیلات را کم کنند. طبل جنگ نواخته شده و فرصتی برای معطل ماندن آموزش و پرورش طلاب نیست و هر چه زودتر باید رویه ناصواب کثرت تعطیلات را اصلاح کرد.

وی در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به وضعیت معیشت حوزه‌های علمیه گفت: من دوست دارم فریاد کنم تا مردم بدانند که سطح معیشت مدرسین حوزه‌های علمیه زیر خط فقر است. حوزه‌های علمیه مجهز نیستند کتابخانه و مدرس مناسب ندارند. مجموع مساحت کل حوزه‌ علمیه کشور به اندازه مساحت یکی از دانشگاه‌های درجه دوم نیز نیست. این دردها را به که بگوییم که الازهر مصر 700 هزار طلبه را آموزش می‌دهد اما حوزه‌های علمیه پایتخت جمهوری اسلامی وضعیت بسیار نامناسبی از حیث امکانات معیشتی و آموزشی دارند.

تسنیم