رودخانه دز به عنوان سومین رودخانه پرآب کشور و شریان اقتصادی شمال خوزستان چند سالی است که به دلیل بی توجهی و عدم لاروبی با تهدیدی جدی مواجه شده است.
رشد بی رویه گیاهان آبزی در مناطق مختلف این رودخانه در سالهای اخیر به حدی شدت یافته که بخشی هایی از این رودخانه در حال تبدیل شدن به تالاب است.
کاهش دبی رودخانه دز ناشی از کاهش نزولات آسمانی وافزایش رسوبات در بستر این رودخانه موجب شده در مناطق چال کندی ، کوپیته ، تال خانی، علی کله، دوبه و از دریاچه سد تنظیمی علی کله تا پل شناور و پایین دست آن گیاهان آبزی عریض و طویلی رشد نموده و بخش زیادی از بستر این رودخانه را بپوشاند.
عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد دزفول و دوستدار محیط زیست در کار تحقیقی و بررسی کارشناسانه از رودخانه دز در این خصوص به این نتیجه رسیده که سه نوع گیاه آبزی در سالهای اخیر در مناطق مختلف رودخانه دز رشد و تکثیریافته و همچنان رو به ازدیاد است.
به گفته ˈغلامحسین حسن پورˈ طول یک نمونه از این گیاهان آبزی در رودخانه دز بین 10 تا 15 متر می باشد ضمن اینکه نمونه دیگر نیز به شکل بوته ای ،افشان و کوتاه چتری بوده و نوع سوم گیاه آبزی با برگ های سوزنی است.
وی افزود:این بوته ها در آبهای راکد با بستر رسوبی و لجنی رشد می کنند و به قدری رشد آنها سریع است که موجب تیره شدن رنگ آب رودخانه می شوند.
حسنپور وجود این گیاهان آبزی را تهدیدی جدی برای رودخانه دز دانست و افزود:اگر اقدامی برای کنترل این گیاهان و یا لایروبی رودخانه دز نشود در آینده نزدیک رودخانه دز به مردابی تبدیل خواهد شد.
وی از دستگاههای ذیربط به ویژه اداره حفاظت محیط زیست، سازمان آب و برق خوزستان و شهرداری دزفول درخواست کرد پیش از بروز بحران جدی برای رودخانه دز نسبت به لایروبی رودخانه و اقدام علمی و عملی برای کنترل این گیاهان آبزی اقدام کنند.
ˈ فرهاد قلی نژاد ˈ رییس اداره حفاظت محیط زیست دزفول نیز از اجرای طرحی علمی برای بررسی علت رشد بی رویه گیاهان آبزی در رودخانه دز خبر داد و گفت: این پروژه توسط اداره حفاظت محیط زیست دزفول اجرا و نتیجه آن تا یک ماه آینده مشخص می شود که بر اساس آن تراکم جلبک ها در نقاط مختلف رودخانه مشخص و راهکار هایی جهت جلوگیری و مبارزه با جلبک ها ارائه می شود.
وی به تشریح عوامل رشد گیاهان آبزی و جلبک ها در رودخانه دز پرداخت و گفت: کم آبی سال های اخیر، تخلیه رسوبات در رودخانه، تغییرات فیزیکی مسیر رودخانه که موجب کند شدن سعت آب شده و نیز ورود فاضلاب خانگی دارای نیترات و فسفات از دلایل اصلی رشد گیاهان آبزی در رودخانه دز می باشد.
رییس اداره حفاظت محیط زیست دزفول بهره برداری از تصفیه خانه فاضلاب شهرستان دزفول را یادآور شد و گفت: فاضلاب شهر دزفول با ورود به این تصفیه خانه به رودخانه دز سرازیر نشده اما فاضلاب شهر چم گلک اندیمشک همچنان به رودخانه دز سرازیر شده که باید اقدام لازم در خصوص احداث تصفیه خانه فاضلاب در این محل انجام شود.
قلی نژاد خواستار لایروبی گل و لای کف رودخانه دز توسط وزارت نیرو شد و گفت: پل شناور دزفول و برخی از بندهای احداث شده در مسیر رودخانه موجب کندی حرکت آب و در نتیجه فراهم شدن بستر مناسب جهت رشد گیاهان آبزی و جلبک شده است.
رودخانه دز به عنوان سومین رودخانه پرآب کشور شاهرگ حیات اقتصادی شمال خوزستان محسوب می شود که جریان آن نقش اساسی و مهمی را در پویایی اکوسیستم و محیط زیست منطقه به ویژه حیات جنگل های پارک ملی و منطقه حفاظت شده دز دارد.
این رودخانه با آبی سرد و زلال علاوه بر پتانسیل گردشگری ، زیستگاه انواع آبزیان بومی و بعضا منحصر بفرد است.
عدم لایروبی رودخانه دز در سالهای اخیر موجب رشد بی رویه انواع جلبک و خزه در بخش وسیعی از این رودخانه شده به طوریکه در پایین دست پل شناور و نیز اطراف پل پنجم جریان آب به شدت کند شده و خزه ها به محل انباشت انواع پسماند و زباله تبدیل شده اند.
ایرنا
