و باز هم سکوت وزارت خارجه/غرب چگونه امتیاز تامین و تعمیر قطعات هواپیما را به نفع خود تغییر داده است؟

با گذشت 4 ماه از روند اجرایی شدن توافقنامه ژنو، مشخص شده است برخی از مواردی که از سوی مقامات وزارت امور خارجه به عنوان امتیاز غرب به ایران یاد شده، یا اجرایی نشده است و یا آنکه به گونه ای قرار است اجرا شود که در نهایت به ضرر ایران خواهد بود.

به گزارش رجانیوز، تامین و تعمیر قطعات یدکی هواپیما از جمله امتیازاتی بود که ایران در ازای 27 امتیاز اصلی خود از جمله تعلیق غنی سازی 20 درصد ، توقف پروژه آب سنگین اراک و … به دست آورد.

در توافقنامه ژنو در این باره آمده است:

صدور مجوز تامین و نصب قطعات یدکی برای ایمنی پرواز هواپیماهای غیرنظامی ایرانی و خدمات مرتبط. صدور مجوز بازرسی¬های مربوط به ایمنی و تعمیرات در ایران و هم¬چنین خدمات مرتبط.

License the supply and installation in Iran of spare parts for safety of flight for Iranian civil

aviation and associated services. License safety related inspections and repairs in Iran as well

as associated services.

آقای عراقچی نیز پس از امضای توافقنامه ژنو و در گفتگویی در اواسط بهمن ماه سال گذشته درباره این امتیاز غربی ها گفت:

قطعات یدکی هواپیما شامل تأمین و تعمیر در داخل خاک ایران انجام می‌شود و توسط غرب به آنها مدرک داده می‌شود که قبلاً این کار در خارج انجام می‌شد.

اما حمید بعیدی نژاد رئیس دبیرخانه توافقنامه ژنو روز جمعه (22/1/93) در گفتگو با خبرگزاری ایرنا گفته است: مجوزهای لازم برای امکان تعمیر موتور هواپیماها فراهم شده است و بزودی این موتورها به مراکز اصلی تعمیراتی در اروپا ارسال خواهد شد.

کنار هم گذاشتن اظهارات بعیدی نژاد ، عراقچی و همچنین متن توافقنامه ژنو روند تغییر امتیاز صدور مجوز برای تامین و نصب قطعات یدکی را به خوبی روشن می کند غربی ها آن مقدار کمی هم که در توافق ژنو به عنوان امتیاز به ایران ارئه کردند به گونه ای دیگر به مرحله اجرا می گذراند و مقامات وزارت امور خارجه نیز با آنان همراه می شوند و اعتراضی نمی کنند.

همانگونه که در سطور پیشین قید شده است، در متن توافقنامه ژنو درباره صدور مجوز و تصب قطعات یدکی و همچنین صدور مجور بازرسی های ایمنی و تعمیرات در ایران تاکید شده است.

آقای عراقچی 10 روز پس از اجرای توافقنامه ژنو تاکید کرد : قطعات یدکی هواپیما شامل تأمین و تعمیر در داخل خاک ایران انجام می‌شود، اما به از اواسط فروردین ماه سال جاری و با انتشار اخباری مبنی بر صدور مجوز برای تعمیر قطعات یدکی از سوی آمریکا، ورق برمیگردد و امتیاز قطعات هواپیما به شکل ذیل تعریف می شود.

آمریکا اجازه تعمیر ( نه تامین و فروش) برای دو شرکت (نه تمامی شرکت های مرتبط با صنعت هواپیمایی ایران) و برای برخی از قطعات (نه تمامی قطعات مورد نیاز)، در تعداد محدود (حدود 18 موتور) در خارج از کشور (نه در داخل کشور) صادر کرده است.

در همین راستا​ریک کندی، سخنگوی شرکت جنرال الکتریک در باره تعمیر هواپیماهای ایرانی گفته است: وزارت خزانه‌داری درخواست این شرکت برای سرویس کردن 18 موتوری که در دهه 1970 به ایران فروخته را تأیید کرده است؛ قرار است این موتورها در تأسیساتی که متعلق به جنرال الکتریک است، تعمیر شوند. مقامات جنرال الکتریک هفته آینده با مقامات ایرانی از ایران‌ایر و ام‌تی‌یو در استانبول دیدار خواهند کرد تا نیازهای ایران را بررسی کنند.

سخنگوی شرکت بوئینگ نیز اعلام کرد، این شرکت نیز این هفته مجوز یافته و با مقاماتی در ایران تماس گرفته‌اند تا مشخص شود تهران به چه قطعاتی نیاز دارد. به گفته وی، این مجوز صرفا شامل تجهیزاتی است که “امنیت پرواز” هواپیماهای بوئینگی را که پیش از انقلاب 1979 به ایران فروخته شده، تضمین کند. البته این مجوز اجازه نمی‌دهد، بحثی درباره فروش هواپیماهای جدید به ایران مطرح شود.

موضوعی که بعیدی نژاد اینگونه به آن اشاره می کند: مجوزهای لازم برای امکان تعمیر موتور هواپیماها فراهم شده است و بزودی این موتورها به مراکز اصلی تعمیراتی در اروپا ارسال خواهد شد.

با خروج قطعات هواپیما کانال ورود این قطعات لو می رود

این در حالی است که دکتر سعید زیباکلام در اظهاراتی که در دانشگاه امیرکبیر داشته است، به تشریح امتیاز تعمیر و تامین قطعات هواپیماهای داخلی و هدف آمریکا از ارائه این امتیاز پرداخته است.

وی در این باره گفت:  بخشی از آن‌چه به عنوان دستاورد توافقنامه ژنو نشان داده می‌شود، آن قصۀ هواپیمای کشوری‌مان است که موجب می‌شود یک سری سرنخ‌های ما لو بروند. این‌ها را من باز نکردم، از آن‌ها گذشتم. می‌دانید یعنی چه؟ حالا اگر که فرصت باشد من کوتاه فقط قصۀ هواپیماهای کشوری را بگویم. سی و اندی سال است که هواپیمائی کشوری‌مان، یعنی هواپیمائی غیرنظامی‌مان تحریم است. این یک.

دوم: بوئینگ، ایرباس و فوکر تمام قطعاتشان شناسنامه دارد. هر قطعه‌ای را که خراب می‌شود و کشوری لازم دارد، مثلا خطوط هوایی کانادا، کره، سنگاپور، لوفت هانزا و هکذا. هرکدام از این‌ها، هرقطعه‌ای که می‌خواهند، شناسنامه دارد که نشان می‌دهد این قطعه به کدام کشور و کدام شرکت داده شده است. خوب، یک سری ایرانی هستند، کم، در غرب و حاشیه جنوب خلیج فارس و خاور دور و… زندگی می‌کنند.

برخی از این ایرانی‌ها، عشقی هم به ایران دارند. شغل دارند و درآمد دارند و زن و بچه دارند؛ آن‌جا زندگی می‌کنند و هیچ‌وقت هم برای همیشه به ایران نخواهند آمد، هیچ‌وقت. اما ایران را دوست دارند، نه همه‌شان، بعضی‌هایشان این‌طوری‌اند. خودشان را به آب و آتش می‌زنند و با فوت و فن‌های پیچیده قطعات را به ایران می‌فرستند.

بنده یکی‌شان را می شناختم. وقتی برای من تعریف می‌کرد، داشتم منفجر می‌شدم. گفتم بس است به خدا! این از فلسفه پیچیده‌تر است، این چیست که داری می‌گویی؟ این زیرآبی‌هایی که یکی، یک قطعه‌ای از شرکت فلان، صادر به بهمان کشور، و از آن کشور یک شرکت دیگری دوباره به کجا می‌فرستند و 4-5-6 بار زیرآبی می‌چرخاند و از گمرک رد می‌کند و عاقبت آرام و غیررسمی وارد ایران می شود.

شما ببینید هواپیماهای غیرنظامی ما چطوری دارد می‌پرد؟ حدود 30 سال است که ما تحریم هستیم. وقتی قرار می‌شود بیایند بازرسی کنند، و قطعه نصب کنند و تعمیرات کنند، می‌بینند این قطعه با این شماره، با این شناسنامه این‌جا چه‌کار می‌کند؟ یک سری هموطن‌های شما که خودشان را به آب و آتش می‌زنند، ما با سخاوت کامل آن‌ها را لو می‌دهیم. مشکلات و مسائل و نیازهای هواپیمای کشوری‌مان را هم در بازدیدها تقدیم می‌کنیم. حالا حدس و گمان می‌زنند که ظرف این 20-30 سال مثلاً بوئینگ 727 چه شده الان؟ بوئینگ 747 چه شده؟ 707 چه شده؟ فلان است، آن یکی چطور شده.

الآن حدس است، ولی نم‌نمک می‌آیند و قشنگ بازرسی می‌کنند و همه مشخص می‌شود ما چه مشکلات و چه مصیبت‌هایی داریم و چه مقدار از قطعات عمرشان تمام شده و برخی قطعات از کجا آمده؟ از کجا آمده است، یعنی می‌شود رفت این را پی‌اش گشت و کانال را پی‌گیری کرد. و من دیده‌ام وقتی بعضی هموطنان شما لو می‌روند، چه پدری ازشان درمی‌آید و چه‌کار با آن‌ها می‌کنند. کی؟ نه پلیس آن کشور، اف بی آی آمریکا می‌آید، کجا؟ اف بی آی در کشور اروپایی می‌آید، در جاهای دیگر که با خداست. اف بی آی امریکا راه می‌افتد و به کشور اروپایی می‌آید. من سراغ دارم. این هم از ثمرات تعمیر و بازرسی قطعات هواپیماهای کشوری.

اما خبری نیز که توسط رسانه های غربی به نقل از مدیران شرکت های تولید کننده قطعات هواپیما منتشر شده نیز نشان می‌دهد که آمریکائی‌ها بدون فروش هواپیما و یا قطعات جدید، تنها حاضرند در مراکز خود هواپیماهای ایرانی را مورد بازرسی قرار دهند.​

رجانیوز