منابع مطلع در تهران می گویند تیم مذاکره کننده ایران موظف است در صورت تداوم مخالفت غرب با به رسمیت شناختن حق غنی سازی ایران، بدون ایجاد دورنمایی برای مذاکرات بیشتر، از هرگونه توافق، امضای بیانیه یا صدور اعلامیه مشترک پرهیز کرده و به تهران بازگردد.
شنیده های «ایران هسته ای» حکایت از آن دارد که در سومین دور از مذاکرات اشتون- ظریف، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا که به نمایندگی از همه اعضای ۱+۵ مذاکره می کند، اشتون همچنان تاکید داشته است که این گروه در توافقنامه موقت آمادگی به رسمیت شناختن حق غنی سازی ایران را ندارد.
علاوه بر این، از ظهر روز پنج شنبه صداهای رادیکالی از امریکا شنیده می شود که به کمک مذاکره کنندگان غربی در ژنو آمده و تلاش می کند با نگران کردن ایران از عواقب شکست مذاکرات، یک توافق بد را به ایران تحمیل کند.
هری رید رهبر اکثریت دموکرات در سنای امریکا امروز گفته است که امریکا خود را آماده می کند تا در صورت به نتیجه نرسیدن مذاکرات دور جدیدی از تحریم ها را علیه ایران اعمال کند.
همچنین منابع امریکایی می گویند کنگره سرجمع یک ماه به دولت امریکا برای رسیدن به یک توافق با ایران مهلت داده است.
توافقی که اکنون روی میز است در گام اول پیشرفت برنامه هسته ای ایران را متوقف می کند و در مقابل، آنگونه که امریکایی ها گفته اند، تعدیل هایی در تحریم ها ایجاد می کند که در کل ارزش آن بیش از ۱۰ میلیارد دلار نخواهد بود.
کارشناسان می گویند این رفتار گروه ۱+۵ برای تصمیم گیران در تهران دارای چند معنای مهم و قطعی است:
۱- نخست اینکه گروه ۱+۵ تصمیم گرفته است ایران را تحقیرکند. به عقیده این کارشناسان متاسفانه رفتار مقام های دولتی در هفته های گذشته به نحوی بوده که غرب را دچار این اشتباه محاسباتی کرده است که ایران به دلیل فشار تحریم های فعلی و ترس از تحریم های جدید نیازمند یک توافق است و در نهایت به هر درخواستی تن خواهد داد. یک دیپلمات به «ایران هسته ای» گفت: «ظاهرا غربی ها تصور می کنند برای ایران هر توافقی یک توافق خوب است و بدترین گزینه این است که اصلا توافقی نشود». به همین دلیل مذاکره کنندگان غربی درخواست هایی بسیار بیشتر از آنچه در یک توافق موقت و اولیه به آن نیاز است را روی میز گذاشته اند. دیپلمات یاد شده ادامه داد: «غربی ها می گویند در حال بحث درباره توافقی هستند که فقط گام اول را توصیف می کند. ولی برخی از درخواست های آنها اتفاقا به این معناست که از همین الان می خواهند تکلیف گام آخر را معلوم کنند».
کارشناسان در تهران می گویند با وجود امتیازهای بسیار سخاوتمندانه ای که ایران پیشنهاد کرده، امریکا حتی به اندازه یک قدم هم حاضر به تعدیل موضع خود نیست واین معنایی جز تلاش برای تحقیر ایران ندارد.
۲- دوم اینکه ظاهرا تیم ۱+۵ تصور می کند دستور العمل طرف ایرانی این است که بدون توافق به تهران برنگردد. کارشناسان می گویند این ارزیابی اطلاعاتی مستقیما محصول آدرس های غلط ارسال شده از داخل ایران است که البته با فرمایشات صبح چهارشنبه رهبر معظم انقلاب اسلامی تا حدود زیادی تصحیح شده است. یک کارشناس ارشد در تهران به «ایران هسته ای» گفت: «موضوع دقیقا برعکس است. اتفاقا دستور العمل تیم ایرانی این است که سوء تفاهم های ایجاد شده برای طرف غربی را برطرف کند. مشخصات یک توافق حداقلی که تنزل از آن غیر ممکن است برای تیم ایرانی کاملا روشن است. اگر غربی ها تصمیم به بازی با خطوط قرمز ایران داشته باشند خواهند دید که تیم ایرانی بسیار آسان تر از آنچه آنها فکرش را می کنند ژنو را ترک خواهد کرد».
تحلیلگران امور راهبردی در تهران عقیده دارند اتفاقا ایران اکنون در وضعیتی است که هزینه های توافق نکردن برای آن حداقل شده است.
این کارشناسان دو دلیل را برای این امر ذکر می کنند:
۱- جامعه ایرانی کاملا متوجه شده است که نظام در عالی ترین سطح همه نرمش های ممکن را نشان داده اما این غربی ها هستند که نمی توانند گریبان خود را از دست اسراییل خارج کنند. بنابراین مردم ایران مقصر هرگونه عدم توافق را اسراییل، امریکا و فرانسه خواهند دانست نه ایران.
۲- بدون شک، در صورت شکست مذاکرات امریکا قادر به برقراری اجماع جهانی برای اجرای تحریم های جدید خود نخواهد بود و اجماع موجود برای اجرای تحریم های فعلی هم به طور جدی آسیب می بیند. بسیاری از متحدان امریکا به این نتیجه رسیده اند که ایران کاملا آماده توافق است و مشکل از امریکاست و همین اراده آنها را برای اجرای تحریم ها سست خواهد کرد. بنابراین ایران در موقعیت بهتری برای کنار آمدن با رژیم تحریم ها قرار خواهد داشت.
پایان روز جمعه زمانی است که ایران می تواند در این باره که کدام مسیر را باید در پیش گرفت تصمیم گیری کند.
یک دیپلمات گفت: «هر تصمیمی که گرفته شود موید بدبینی های موجود و دارای تبعات میان مدت خواهد بود و اثرات آن از حد و حدود این دور از مذاکرات فراتر خواهد رفت».
جهان
