شهرستان دزفول در طول هشت سال دفاع مقدس مورد اصابت ۱۷۶ موشک دوربرد و پنج هزار و ۸۲۱ گلوله توپ قرار گرفت و به دلیل مقاومت بی مثال مردمش چهارم خرداد را به نام روز مقاومت و پایداری دزفول نام نهادند؛ این شهرستان ظرفیت های عظیمی در حوزه گردشگری دفاع مقدس دارد که در سال های گذشته توجه زیادی به آنها نشده است.
شهر دزفول در طول هشت سال دفاع مقدس همواره هدف حملات موشکی و توپخانه ای رژیم بعث بود و گزینه نخست صدام برای موشکباران و بمباران محسوب میشد به طوری که ۱۹ هزار و ۵۰۰ واحد مسکونی، تجاری، آموزشی و مذهبی این شهر بین ۲۰ تا ۱۰۰ درصد خسارت دیدند.
مردم دزفول در هشت سال جنگ نابرابر ۲ هزار و ۶۰۰ شهید، ۴۰۰ جانباز، ۴۵۲ آزاده و ۱۴۷ جاویدالاثر تقدیم میهن اسلامی کردند ولی هرگز راضی به ترک شهر نشدند.
دزفول به تنهایی در دوران دفاع مقدس یک لشکر داشت و شجاعت رزمندگان آن در عملیاتهای مختلف زبانزد بود بطوریکه رزمندگان دزفول را خط شکن علمیات ها میدانستند.
وجود ظرفیتهای فراوان شهرستان دزفول در حوزه دفاع مقدس مورد استقبال گردشگران به ویژه دوستداران دفاع مقدس است که میتوان از این ظرفیتها برای توسعه این شهر استفاده کرد.
خبرگزاری جمهوری اسلامی دفتر دزفول در میزگردی با حضور کارشناسان و مسئولان مربوطه به بررسی این ظرفیتها و مشکلات دستگاههای مختلف در این زمینه پرداخته است.
غلامحسین سخاوت از نویسندگان و پژوهشگران دوران دفاع مقدس در این میزگرد خبری گفت: شهر ۳۵۰ هزار نفری دزفول در دوران جنگ تحمیلی مانند شهرهای بزرگی چون تهران و اصفهان یک لشکر داشت و علاوه بر آن در ۱۶ محور عملیاتی مقابل دشمن تا دندان مسلح ایستاده بود.
وی رزمندگان دزفول را خط شکن جنگ تحمیلی دانست و افزود: بانوان دزفولی پذیرای پنج هزار رزمنده بودند لذا این ایثارگریها برای آشنایی بهتر و بیشتر جوانان با نسل دیروز باید بازگو شوند.
وی افزود: شهرستان دزفول ۲ هزار و ۶۰۰ شهید تقدیم میهن اسلامی کرده که هنوز پیکر برخی از آنها خاکسپاری نشده و در زمانهای مختلف این پیکرهای مطهر کشف و به میهن باز میگردند.
دزفول از کمبود راوی رنج میبرد
این پژوهشگر دفاع مقدس با تاکید بر لزوم بازگو کردن حقایق جنگ گفت: با وجود ایثارگریهای بی نظیر مردم دزفول، به صورت شایسته راوی برای بیان این ایثارگریها تربیت نشده و در این خصوص ضعفهایی وجود دارد.
وی افزود: ۱۷۶ نقطه شهرستان دزفول مورد اصابت موشک قرار گرفته که باید تمام این نقاط ثبت شوند تا مردم از محل آنها آگاهی داشته باشند.
سخاوت اظهار داشت: ۸۴ نفر بر اثر اصابت یک گلوله توپ به میدان مثلث دزفول به شهادت رسیدند که میتوان اسامی این شهدا را در تابلویی نوشته و در محل میدان نصب کرد تا مردم در سالروز این واقعه به شهدای آن روز ادای احترام کنند.
وی افزود: المان نصب شده در میدان مثلث دزفول هیچ معنا و مفهوم خاصی ندارد حال آنکه میشد المانی متناسب با دفاع مقدس یا این حمله توپخانه ای در این محل نصب کرد.
وی با بیان اینکه در دوران هشت سال جنگ تحمیلی و با وجود بمباران و حملات زمینی و هوایی همیشه زندگی و حیات در دزفول جاری بود، افزود: مقاومت مردم دزفول به عراق، لبنان و سوریه تسری یافته و جهانی شده است.
لزوم بازسازی شوادون های دزفول
(شوادون ها زیرزمینهای خاصی هستند که نسبت به زیرزمینهای معمولی عمق و طول بیشتری دارند؛ در گذشتههای دور از آنها به عنوان مکانی برای فرار از گرما و در زمان جنگ به عنوان پناهگاه و سنگر استفاده میشد)
این پیشکسوت جنگ تحمیلی گفت: شوادون ها در جنگ تحمیلی سنگر مردم بودند و افراد زیادی در این مکانها شهید شدند لذا باید بازسازی و مورد بازدید راهیان نور قرار گیرند.
سخاوت با بیان اینکه مردم باید حقانیت جنگ را درک کنند، افزود: در حالی که دشمن از طرق مختلف سعی در بکارگیری تفکر جوانان و اغفال آنها با ترویج مواد مخدر و فیلمهای مستهجن دارد باید حقانیت جنگ و روحیه انقلابی و ایثارگری مردم در طول دفاع مقدس به گوش آنها برسد تا جوانان با ضمیری آگاه مسیر خود را انتخاب کنند و در گرداب دشمن فرو نروند.
استفاده ابزاری از دوران جنگ نشود
رئیس میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری شهرستان دزفول نیز در این میزگرد خبری گفت: جوانان پیرو راه و روش بزرگانی هستند که آنها را با آرمانهای شهدا و راه آنها آشنا کرد تا نسبت به فرهنگ جنگ اخت پیدا کنند.
حجت اله آریایی افزود: متأسفانه عملکرد برخی مسئولان و پیشکسوتان بعد از جنگ و استفاده ابزاری از جنگ، جوانان را نسبت به این مقوله دلسرد و بدبین کرده به همین دلیل جوانان بعد از ۳۰ سال هنوز نتوانسته اند به درستی با افتخارات جنگ ارتباط برقرار کنند.
وی ادامه داد: شهرستان دزفول با وسعت بیش از چهار هزار و ۶۰۰ کیلومتر، یکی از وسیعترین شهرهای ایران است که امکانات گردشگری فراوانی دارد و سرمایه گذاران پس از ورود به این شهرستان عنوان میکنند این شهر به دلیل امنیت و وضعیت معیشتی مردم بهترین مکان برای سرمایه گذاری است.
رئیس میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری دزفول افزود: دزفول بواسطه برخورداری از آب و خاک مرغوب، یکی از غنیترین کشاورزی کشور را دارد ضمن اینکه ظرفیتهای فراوانی نیز در زمینه گردشگری مذهبی، درمانی، طبیعی، معماری و تاریخی در شهرستان دزفول وجود دارد که این ظرفیتها میتوانند در کنار ظرفیتهای دفاع مقدس زمینه توسعه شهرستان را فراهم آورند.
آریایی گفت: باید ضمن حفظ حرمتهای جنگ، با دید جدید و مدرن به این مقوله پرداخت تا جوانان جذب آن شوند که خیرین میتوانند در این حوزه پیشقدم باشند.
وی افزود: باید با ثبت نمادها و المانهایی زیبا در سطح شهر فرهنگ دفاع مقدس را برای جوانان بازخوانی کرد و با استفاده از این المانها به مقاصد فرهنگی مورد نظر رسید برای مثال میتوان یکی از خانههای موشک خورده شهر را به یک نماد برای معرفی این خانهها تبدیل کرد.
لزوم متناسب بودن مبلمان شهری دزفول با دفاع مقدس
رئیس مرکز فرهنگی و موزه دفاع مقدس شهرستان دزفول نیز در این میزگرد خبری گفت: مطالعات در خصوص ظرفیتهای گردشگری دفاع مقدس از سال ۸۸ آغاز شده و فعالیتهایی در این خصوص انجام شده است.
بهزاد جولایی افزود: باید واژه جنگ را از ادبیات این دوران حذف کرد چرا که مردم کشورمان جنگ نکردند بلکه به دنبال دفاع از خاک و میهن خود بودند که این فرهنگ دفاع و مقاومت آنها باید بازگو و بیان شود.
وی اظهار داشت: باید فرهنگ آرمانی خود را با استفاده از هنرهای هشت گانه تجسمی، سینما، تئاتر، فیلم مستند و فضای مجازی منتقل کرد و با استفاده از آنها ظرفیتهای گردشگری دفاع مقدس را ارتقا داد.
وی ادامه داد: دزفول از ۱۲۷ شهری که مورد اصابت توپ و گلوله قرار گرفته به عنوان شهر مقاومت معرفی شده است لذا جاذبههای مقاومت دزفول باید با استفاده از مبلمان شهری و فضاسازی شهری معرفی شوند.
بیمارستان زیرزمینی یازهرا ظرفیتی برای جذب گردشگر دفاع مقدس
جولایی گفت: بیمارستان زیرزمینی یازهرا با حدود پنج هزار مترمربع مساحت در دوران جنگ مکانی برای مداوای رزمندگان بود که میتواند به موزهای جذاب برای بازدید علاقه مندان تبدیل شود.
وی افزود: افزون بر ۱۰۰ سنگر زیرزمینی نیز در دزفول وجود داشته که قابلیت بهره برداری دارند و میتوان در کنار صنایع دستی دزفول از آنها به عنوان یک ظرفیت برای جذب گردشگر و سرمایه گذاری استفاده کرد.
این رزمنده هشت سال دفاع مقدس اظهار داشت: دزفول ظرفیتهای گردشگری منحصر به فردی نظیر یادمان دست و پای شهدا در شهید آباد دارد که میتوان از آن نمادسازی کرد.
وی معتقد است رزمندگان در دوران دفاع مقدس با نشاط به جبهه میرفتند، با نشاط جنگ میکردند و با نشاط شهید میشدند که این نشاط بایدبرای نسل جوان تبیین شود.
مصادره یا تحریف برخی رشادتهای رزمندگان دزفول
جولایی گفت: برخی عملیاتهای دوران دفاع مقدس که توسط رزمندگان دزفول مدیریت و به نتیجه رسیده اند به دلیل کوتاهیها در زمینه بیان و اطلاع رسانی این رشادتها توسط دیگر شهرها تحریف یا مصادره شده اند.
وی با بیان اینکه از جمعیت حدود ۲۰۰ هزار نفری آن موقع دزفول افزون بر ۱۲ هزار و ۱۲۶ نفر به جبهه رفتند، افزود: جغرافیای دزفول به لحاظ شرایط خاص خود این استعداد را داشت که برای تمرین و آموزش رزمندگان از این شهر استفاده شود به همین منظور همواره مکانی برای آموزش نیروهای نظامی بود.
وی ادامه داد: میتوان بخشی از ساحل دز را برای معرفی غواصان و نقش آنها در جنگ اختصاص داد ضمن اینکه دشتهای دزفول نیز بهترین مکان برای مانورها و آموزشهای نظامی بود که باید از این ظرفیتها برای معرفی هرچه بهتر ظرفیتهای گردشگری دفاع مقدس استفاده کرد.
لزوم تبیین نقش بانوان دزفول در دفاع مقدس
رئیس مرکز فرهنگی و موزه دفاع مقدس دزفول گفت: مردم دزفول ۲ هزار و ۸۷۷ روز در جنگ مقاومت کردند که بانوان نقش اساسی در این مقاومت داشتند.
وی افزود: بانوان هم در جلوی جبهه دست به اسلحه میشدند و هم در پشت جبهه به پشتیبانی از رزمندگان میپرداختند و با ابتکارات و خلاقیتهای خود روحیه رزمندگان و فرزندان خود را با نشاط میکردند.
امیر قمر زاده مسئول فرهنگی هنری ناحیه مقاومت بسیج دزفول نیز اظهار داشت: اماکنی چون پایگاه چهارم شکاری و پادگان باکری میتوانند محلی برای بازدید کاروانهای راهیان نور باشند که نیاز است برنامههای ویژه ای در این خصوص در نظر گرفته شود.
وی با بیان اینکه بیمارستان یازهرا خدمات زیادی در دوران دفاع مقدس به مجروحان ارائه کرد، افزود: این بیمارستان اکنون به یک انباری تبدیل شده و رو به تخریب است که برای حفظ و معرفی آن باید مدیریت و تقویت شود.
مسئول فرهنگی هنری ناحیه مقاومت بسیج دزفول بر لزوم معرفی مناطق موشک زده و اماکن زیارتی تاکید کرد و گفت: شوادون ها ظرفیتی برای معرفی گردشگری دفاع مقدس هستند.
وی با تاکید بر لزوم استفاده از ظرفیت سینما، تئاتر و نمایش نامه برای معرفی ظرفیتهای دفاع مقدس دزفول گفت: باید از ظرفیت خانواده شهدا، ررزمندگان، پیشکسوتان، افراد اهل قلم و روحانیت برجسته نیز در این زمینه استفاده کرد.
موزه دفاع مقدس دزفول نیازمند حمایت مالی و معنوی
مسئول فرهنگی و هنری ناحیه مقاومت بسیج دزفول گفت: موزه دفاع مقدس دزفول برای تثبیت و معرفی هرچه بیشتر خود نیازمند حمایتهای مالی و معنوی است ضمن اینکه میتوان آئینهای محرم را نیز به دفاع مقدس متصل کرد و شهرستان دزفول را در مسیر تردد راهیان نور قرار داد.
وی افزود: باید معنویت دزفول در دوران جنگ تحمیلی و بازتاب آن در سایر کشورها بازگو شود و از ظرفیتهای دیگری چون پارکهای علی کله، دولت و خانواده به مناسبتهای مختلف در راستای معرفی این ظرفیتها استفاده کرد.
نمایشگاه هوایی پایگاه چهارم شکاری، ظرفیتی برای توسعه گردشگری دفاع مقدس
مسئول روابط عمومی پایگاه چهارم شکاری دزفول نیز در این میزگرد خبری با اشاره به وجود پادگانهای نظامی در ورودی این شهر گفت: پایگاه چهارم شکاری در ورودی شمالی این شهر با برپایی نمایشگاه هوایی هر ساله میزبان ۲۰۰ هزار گردشگر است.
فرامرز محمدیان نژاد به بازدید روزانه حدود ۲۰ هزار نفر از این نمایشگاه در تعطیلات نوروز اشاره کرد و افزود: قرار نداشتن این پایگاه در مسیر راهیان نور یکی از مشکلات موجود است البته با این وجود نیز استقبال خوبی از نمایشگاه میشود.
وی با بیان اینکه تمام امکانات این نمایشگاه متعلق به ارتش بوده و اعتبارات آن بسیار محدود است، گفت: با توجه به اینکه ترابری بازدیدکنندگان نمایشگاه هوایی توسط پایگاه انجام میشود از شهرداری دزفول انتظار میرود در این زمینه همکاری کنند.
انجام مطالعات اولیه در خصوص ظرفیتهای دفاع مقدس در دزفول
شهردار دزفول نیز با اشاره به انجام مطالعات اولیه درخصوص جنگ و دفاع مقدس در سالهای گذشته گفت: تمام اطلاعات از جمله آموزش غواصان در زمان جنگ، ظرفیتهای شوادون ها، آستان سبزقبا به عنوان محل تجمع و اعزام رزمندگان، بیمارستان زیرزمینی یازهرا و مساجد فعال در دوران جنگ جمع آوری شده اند که باید از این اطلاعات استفاده کرد.
محمد علی دوایی فر با تاکید بر لزوم جذاب کردن ظرفیتهای گردشگری افزود: درخصوص توسعه گردشگری دفاع مقدس خلاءهای نرم افزاری و سخت افزاری وجود دارد.
وی اضافه کرد: بیشتر نهادها به ارائه برنامه بسنده میکنند ولی در عمل هیچ کاری انجام نمیشود و هیچ نهادی مسئولیت اجرا را نمیپذیرد.
شهردار دزفول گفت: مرکز فرهنگی و موزه دفاع مقدس دزفول نیز راه اندازی شده ولی آنگونه که انتظار میرفت موفق عمل نکرده و نیازمند حمایت بیشتر است.
وی افزود: قرار بود در شهر دزفول درختکاری شود و نام شهدا بر روی درختان نامگذاری شود که این امر نیز محقق نشد.
لزوم مهندسی فرهنگی گردشگری دفاع مقدس
دوایی فر اظهار داشت: تمام دستگاهها باید در جایگاه خود برای معرفی ظرفیتهای گردشگری دفاع مقدس تلاش و به تعهدات خود عمل کنند.
وی افزود: شهرداری دزفول آمادگی لازم را برای تشکیل مرکز یا کارگروهی درخصوص گردشگری دفاع مقدس را دارد تا از این طریق وظایف دستگاههای مرتبط در این زمینه مشخص شوند.
شهردار دزفول همچنین از آمادگی این شهرداری برای آموزش غواصان در صورت تأمین امکانات خبر داد و گفت: گردشگری دفاع مقدس نیازمند مهندسی فرهنگی مبتنی بر برنامه ریزی است.
وی با اظهار تاسف از متوقف شدن برنامهها به دلیل محدودیتهای مالی افزود: باید از ظرفیتهای موجود برای شاداب سازی فضای اجتماعی و معرفی این ظرفیتها استفاده کرد.
لزوم تهیه نقشه جامع گردشگری دفاع مقدس دزفول
رئیس مرکز فرهنگی و موزه دفاع مقدس دزفول در پایان گفت: برگزاری نشستهای شورای برنامه ریزی حفظ آثار و ارزشهای دفاع مقدس در فرمانداری دزفول برای برنامه ریزی های مرتبط با گردشگری دفاع مقدس موثر است.
جولایی افزود: نشست شورای برنامه ریزی حفظ آثار و ارزشهای دفاع مقدس باید ماهانه برگزار شود حال آنکه این نشست فقط ۲ بار در دزفول برگزار شده است.
وی اظهار داشت: باید نقشه جامع گردشگری دفاع مقدس دزفول تهیه و وظیفه دستگاهها مشخص شود تا دستگاههای اجرایی دچار روزمرگی نشوند.
جولایی افزود: پایگاه چهارم شکاری دزفول ۷۶ شهید خلبان تقدیم میهن اسلامی کرده است که باید معرفی و در خصوص نحوه شهادت آنها اطلاعرسانی شود.
به گزارش ایرنا مقاومت و ایستادگی مردم دزفول در دوران دفاع مقدس، هیات دولت در بر آن داشت که در چهارم خردادماه سال ۱۳۶۵ لوحی زرین به مردم دزفول هدیه دهد و این روز را به نام مقاومت و پایداری نامگذاری کند.