هیات روضه الزهرا یکی از هیات های فعال و با ذوق دزفول هرسال در دهه محرم با دکور و شعار خاصی همراه است بدین خاطر با طراح شعارهای این هیئت حجت الاسلام و المسلمین حمید ژولانژاد شروع به گفتگو کردیم در مورد اینکه شعار هئیت به چه شکلی انتخاب میشود و بسیاری از سوالات دیگر که در ادامه با شما خواهیم بود
با سلام لطفا یه توضیحی از فعالیت خودتان بدهید ؟
هیات دارای یک گروه محتوایی از خادمین طلبه است که حداقل دو ماه قبل از محرم درباره شعار محرم کار می کنند و این شعار محور مداحی ها، شعرها، پوستر و دکور و دیگر المان های هیات قرار می گیرد. برای مثال شعار های سال گذشته نجاهد مع الحسین، فاتح دنیایی حسین، الگوی مجاهدان حسین است، خون گلوی تو ما را هدایت کرد، انا علی نیاتنا و بصائرنا و امسال هم شعار هیات بعد از بررسی اوضاع فعلی و مسائل رایج بین مردم ما ازجمله مشکل اقتصادی شعاری انتخاب کردیم که متناسب با حال ما باشد: دین خود را نفروشیم به دنیای یزید. ما سعی داشتیم در این شعار این نکته که اگر مشکلات اقتصادی وجود دارد، اگر مشکلات معیشتی وجود دارد ،اگر مضیقه‌هایی وجود دارد، نباید باعث شود که ما دین خودمان رو بفروشیم و کنار بگذاریم و پشت پا بزنیم به اعتقاداتمان. نمونه‌هایی برای این الگو ذکر کردیم مانند ادواردو آنیللی که یک شهید معروف ایتالیایی هستند که پشت پا به شرکتی مثل فراری، باشگاهی مثل یوونتوس زدند و شیعه شدند و از روی همین موضوع ترور و به شهادت نائل شدند. از دیگر نمونه ها دانشمندان هسته‌ای مانند شهید رضایی نژاد است که تمام شرایط مهاجرت را داشند ولی این کار را نکردند. یا امثال شهید چمران که در شرایط خوبی زندگی میکردند ولی به دنیا پشت پا زدند و به لبنان و بعد هم ایران آمدند و آن خطرات را به جان خریدند و امثال ذالک.
- چه مدت و چگونه روی طراحی و تعیین شعار کار میکنید؟
برای مثال ما در شعار و طراحی پوستر امسال عمر سعد را به عنوان کسی که مصداق بارز و کسی بوده که دنیای یزید یعنی همان ملک ری را بر سید الشهدا ترجیح داده و اتفاقا هم به دنیای خود نرسید.
در پوسترهای روضه الزهرا شما نام مداح و یا سخنران را بزرگتر از نام امام حسین نمی بینید. ما سعی کرده‌ایم پوستر به جای اینکه تصویری باشد که اطلاعاتی درباره هیات داشته باشد، تصویری باشد که شعار هیات را منتقل میکند.
در پوستر امسال هم ما از همین المان ملک ری که همان دنیای یزید باشد استفاده کرده‌ایم. عمر سعد به طمع ملک ری به کربلا آمد و قاتل امام حسین شد. به طمع چیزی که به آن نرسید. به طمع گندمی که به آن نرسید. امام حسین به عمر سعد گفت که ای عمر تو از گندم ری نخواهی خورد و او در پاسخ گفت اگر از گندم آن نخورم از جوی آن میخورم. و دیدیم که تاریخ اثبات کرد که از جوی آن هم نخورد. در طراحی پوستر امسال از گندم سوخته استفاده کردیم. این گندم سوخته تهیه و عکاسی شد و با آن پوستر طراحی شد.
- آیا نماد گندم تنها اشاره به گندم ملک ری میکند؟
البته گندم فقط محدود به ملک ری نیست. گندم و آرد و نان نماد نعمت هستند و این یعنی نعمت و فرصتی که سوخت. ما اگر مال و نعمتی داریم، اگر فرصتی خداوند به ما داده این موقعیت و فرصت فقط برای خدمت به خلق است و ما با این خدمت بهشت را بخریم و ما اگر بهشت را نخریم آن فرصت را سوختیم. امام علی فرموده اند: ای انسان بهای تو بهشت است خود را به کمتر از آن نفروش. بهای ما بهشت است و نباید به دنیای امثال یزید که پوچ و توخالی است، بفروشیم.
- مخاطبان چقدر با این المان و نماد ها ارتباط برقرار میکنند. با توجه به این که پوستر امسال تصویری که در آن استفاده شده است به طور هوشمندانه در تلاش برای انتقال همین معنا است، آیا بازخوردی داشته اید و اینکه چقدر در این انتقال موفق بوده اید. چقدر میشود بقیه هیات ها را به این سمت و سوی بکشانیم و تشویق به این کار کنیم؟
قبل از پاسخ باید بگویم که دکور و سخنران ما در امسال هم مرتبط با این شعار هستند. ببینید هیات رسانه است. و وظیفه هیات انتقال پیام است و اگر از وسیله برای انتقال معنا استفاده نکنیم آن نعمت را تباه کرده ایم. پوستر هیات ابزاری برای انتقال این پیام میتواند باشد. دکور هیات یکی از ابزارهای انتقال پیام هیات میتواند باشد. این ظرفیتی است که اگر ما از اینها استفاده نکنیم طبیعتا این نعمت زائل میشود.
اما درباره بازخورد از مخاطبان. منحصر به فرد بودن شعار ما یک ویژگی مهم است که باعث میشود در ذهن بماند. مثلا ما اگر بخواهیم از مراسم سال های گذشته یاد کنیم میگوییم آن سالی که شعارش نجاهد مع الحسین بود. ولی هیاتی که شعاری ندارد و دکور منحصر بفردی هم ندارد و اگر هم دارد شعارش ربطی به محتواهای دیگر هیات ندارد طبیعتا تبلیغات و محتوای مراسمش ماندگاری کمتری دارد. اگر از مخاطبین ما از پوستر سالهای گذشته بپرسید معمولا خاطرشان هست که پوستر و دکور سال گذشته چه بود. طبیعتا وقتی یک پوستر یا دکور یا هر چیزی دیگری در ذهن ماندگار شد بازخورد بهتری دارند. درباره امسال بخصوص که از تکنیک عکاسی استفاده شده با توجه به بازخوردهای ما تا الان یکی از ماندگار ترین‌ها در تاریخچه هیات است.
- فرمودید یکدستی در تعیین شعار و طراحی ها وجود دارد، اما منبر چطور آیا از سخنران میخواهید که خود را با شعار امسال شما هماهنگ کند؟
با توجه به اینکه حاج مهدی تدینی خودشان جز طلبه های درس خارج هستند و ارتباطشان با بدنه هیات وجود دارد ما این ارتباط ها را در مداحی ها میبینیم. چون که ایشان مهره‌ای مهم هستند و خود ایشان دخیل در کار هستنند. اما سخنران که ارتباط کم تری با بدنه هیات دارند این ارتباط سختتر برقرار میشود حتی ما داشته‌ایم که سخنران از موضوع پیروی نکرده‌اند. ولی سعی ما این بوده که موضوع را مشخص کنیم و به سخنران بدهیم. ما در یک سال مقاله ای با موضوع شعار هیات تهیه کردیم و به سخنران دادیم تا ارتباط بیشتری بگیرد.
- آیا با توجه به هزینه های زیاد ایا به صرفه هست که ما پول برای دکور یا پوستر خرج کنیم و یا اصلا هزینه ای دارد؟
یکی از موضوعات چالشی که مطرح میشود و بر هیات ما فشار می‌آورند آن است که ما برای هیات و دکور میلیاردی پول خرج میکنیم. بنده به عنوان خادم طراح هیات میگوییم که برای طراحی پوستر هیچ هزینه ای دریافت نمیکنم. ما فقط هزینه چاپ را میدهیم. دکور امسال ما و سال گذشته روی پارچه بوده و هزینه چاپ روی پارچه مخمل خیلی با چاپ بنر تفاوت ندارد. نکته دوم درباره هزینه اینکه شما اگر یک هیات خانگی بخواهید برگزار کنید هزینه صوت و مداح را دارید. در هیات روضه الزهرا نگاهمان این است که تنها چیزی که آن پیام را منتقل میکند سخنران یا مداح نیست بلکه پوستر میتواند آن پیام را هم منتقل کند و همچنین دکور. لذا این المان ها هم جا دارد که هزینه پایشان خرج شود. سخنران ومداح دو پایه مهم در هیات است ولی ما در روضه الزهرا پیام را با پوستر و دکور هم علاوه بر آن دو هم منتقل میکنیم. و سالهایی بوده است که ما این کار را با هدایا، نشریه و بروشور هم انجام داده‌ایم. مثلا جاکلیدی و پشت ماشین نویسی. به نظرما هر چیزی که در این انتقال پیام موثر باشد جا دارد که هزینه بابت آنها پرداخت شود.
درباره شعارهای سالهای گذشته هیات بفرمایید:
ما در شعار نجاهد مع الحسین که ماندگارترین شعار هیات ما بوده است. در این شعار خواستیم بگوییم ما هم که در هر شغل و رسته ای هستیم میتوانیم همراه با امام حسین جهاد کنیم و جهاد منحصر به کربلا نیست. شعار دیگری که زمان زیادی صرف آن کردیم فاتح دنیایی حسین است. این شعار با موضوع مهدویت ارتباط دارد. به این نحو که حضرت حجت زمانی که ظهور پیدا میکنند خود را با نام سید الشهدا معرفی میکنند و این اتفاق به این معنی است که تمام دنیا سید الشهدا و امام حسین را میشناسند. و طبیعتا منابعی که مردم دنیا امام حسین را میشناسند اول محرم و بعد اربعین است. و لذا این شعار را انتخاب کردیم و در پوستر سعی کردیم توسعه نام ایشان در سرتاسر دنیا را نشان دهیم. شعار دیگر ما الگوی مجاهدان حسین است. که مجاهد اعم از آنهایی که شهید شده اند و یا آنهایی که زنده هستند و ما در تمام پوسترعکس شهدا را گذاشته بودیم. در دکورهم ما از عکس مجاهدان مانند سید حسن نصرالله، شیخ عیسی قاسم، شهید چمران و شیخ زکزاکی بود. شعار دیگر ما خون گلوی تو مارا هدایت کرد است که از یکی از فرازهای زیارت اربعین الهام گرفته شده است : و بذل مهجته فیک و یستنقذ عبادک من الجهاله و حیره الضلاله. امام حسین خون قلب خود را بذل و هدیه کرد تا بندگان تورا از جهالت و ضلالت نجات داده است.
- اما صحبت پایانی
من باید اینجا تشکر کنم از آقای خورشیدی که ما موضوع هیات امسال را با ایشان مطرح کردیم و ایشان این مصرع که دین خود را نفروشیم به دنیای یزید را برای ما انتخاب کرد. انشاالله خداوند به ما توفیق عزاداری و زیارت سید الشهدا را به ما بدهد.
